Sơ đồ 4-2-3-1 trong bóng đá là một trong những sơ đồ chiến thuật phổ biến và linh hoạt nhất trong bóng đá hiện đại. Để biết chiến thuật bóng đá này có gì đặc biệt, cách áp dụng ra sao, bạn đọc hãy tham khảo ngay bật mí từ chuyên gia bóng đá one88 sau đây.
Sơ đồ 4-2-3-1 là gì?
Sơ đồ chiến thuật bóng đá 4-2-3-1, còn gọi là sơ đồ hình kim cương đã được HLV Jose Mourinho áp dụng cho Chelsea trong mùa giải 2014 – 2015. Và Chelsea ngay lập tức đoạt chức vô địch Premier League với sơ đồ này.
Sơ đồ hình kim cương này kết hợp sự tinh tế trong tấn công của sơ đồ 4-4-2 và tận dụng sức mạnh, kỹ thuật của hàng tiền vệ trong sơ đồ 4-3-3. Nó vừa mạnh mẽ trong tấn công vừa duy trì được sự ổn định trong phòng thủ. Sơ đồ này có tên gọi dựa trên cách sắp xếp các vị trí của các cầu thủ trên sân. Cụ thể:
Sơ đồ chiến thuật 4-2-3-1 trong bóng đá
- 4 hậu vệ: Thường bao gồm hai hậu vệ trung tâm và hai hậu vệ biên.
- 2 tiền vệ phòng ngự: Đứng ngay phía trên hàng hậu vệ. Những người chơi ở vị trí này có nhiệm vụ bảo vệ hàng phòng ngự và hỗ trợ xây dựng tấn công.
- 3 tiền vệ tấn công: Đứng phía trước 2 tiền vệ phòng ngự. 3 cầu thủ này có trách nhiệm kiến tạo và phát động các đợt tấn công của đội bóng.
- 1 tiền đạo: Đứng đơn độc phía trước. Tiền đạo này là người chịu trách nhiệm ghi bàn và tạo áp lực lên hàng phòng ngự đối thủ.
Cách vận hành chiến thuật 4-2-3-1
Dưới đây là sơ đồ hình kim cương 4-2-3-1 thường được vận hành như sau theo cách nhìn của chuyên gia one88club.online:
Vận hành đội hình 4-2-3-1 đúng theo chiến thuật ban đầu
- Tiền đạo: Sơ đồ này sử dụng 1 tiền đạo duy nhất. Tiền đạo này cần có khả năng hoạt động độc lập và đánh đầu tốt.
- 3 tiền vệ tấn công: Hàng tiền vệ tấn công gồm hai cầu thủ đá cánh – cần có kỹ thuật và tốc độ để tạo đột biến, có thể di chuyển vào bên trong hoặc đổi chỗ cho nhau. 1 tiền vệ trung tâm đá ở giữa, thường là tiền vệ số 10, cần có kỹ thuật cao và kỹ năng tấn công xuất sắc.
- 2 tiền vệ phòng ngự: 2 cầu thủ đá ở tuyến dưới là những điểm chốt quan trọng trong sơ đồ này. Sơ đồ cần một tiền vệ đá thấp đứng ở trên hàng phòng ngự. Cầu thủ này cần phải có khả năng phòng ngự, duy trì nhịp trận đấu và khả năng chuyền xa. Ngoài ra, sơ đồ còn yêu cầu một tiền vệ đa năng, thường được gọi là “box-to-box.” Anh ta cần phải có khả năng chạy khắp sân, hỗ trợ tấn công và phòng ngự. Cầu thủ này cũng nên có khả năng sút xa để ghi bàn sau khi tham gia tấn công từ tuyến hai.
- Phòng ngự: Hàng phòng ngự bao gồm 4 cầu thủ với kỹ năng cơ bản của hậu vệ. Họ cần duy trì khoảng cách giữa các đồng đội và tham gia tranh chấp bóng với đối thủ để đối phó với các sơ đồ khác nhau.
Ưu, nhược điểm của sơ đồ chiến thuật 4-2-3-1
Đội hình 4-2-3-1 tồn tại cả ưu điểm và nhược điểm. Cụ thể:
Ưu điểm
Chiến thuật 4-2-3-1 có nhiều điểm cộng
- Tấn công ổn định: Với 5 tiền vệ, bao gồm 2 tiền vệ trung tâm và 3 tiền vệ tấn công, sơ đồ 4-2-3-1 cung cấp sự ổn định cho việc phân phối bóng ở khu vực giữa sân.
- Linh hoạt khi tấn công: Với các cầu thủ trải đều trên sân, sơ đồ này mang đến nhiều phương án tấn công hơn. Điều này tạo ra nhiều tình huống nguy hiểm cho cầu môn đối phương.
- Tạo sức ép cho đối thủ: Đội hình này tạo áp lực vô hình lên hàng phòng ngự đối phương. Với 1 tiền đạo luôn hiện diện và 3 tiền vệ tấn công sẵn sàng nhả bóng hoặc gây áp lực nhanh, đội bóng có thể nhanh chóng tấn công đối thủ.
- Chuyển đổi linh hoạt từ tấn công sang phòng ngự: Sơ đồ 4-2-3-1 có khả năng chuyển đổi linh hoạt từ tấn công sang phòng ngự, đảm bảo hàng thủ chắc chắn hơn.
- Phá vỡ chiến thuật đối phương: Đội hình này có thể phá vỡ chiến thuật của đối phương bằng cách chuyển cầu thủ tấn công sang đá cánh, khiến cho chiến thuật bao vây tiền đạo chính của đối phương bị phá vỡ.
Nhược điểm
- Bào sức tiền vệ tấn công: 3 tiền vệ tấn công đòi hỏi có thể lực tốt vì việc dâng cao liên tục sẽ làm mất sức của họ. Nếu các hậu vệ áp sát sớm, việc di chuyển của họ sẽ trở nên vô dụng.
- Áp lực lên hậu vệ biên: Hậu vệ biên chịu áp lực lớn từ các đối thủ nếu sử dụng sơ đồ 4-2-3-1, đặc biệt là khi đối phương tập trung vào tấn công cánh.
- Dễ bị bắt bài: Đội hình 4-2-3-1 dễ trở thành con mồi cho các chiến thuật tạt cánh từ hai biên và từ ngoài vòng cấm.
- Cần phối hợp tốt: Việc di chuyển giữa các vị trí cần sự đồng bộ để tránh tạo ra khoảng cách lớn giữa các khu vực. Nếu đối phương áp sát, tiền đạo khó có không gian thể hiện, đội hình 4-2-3-1 sẽ chuyển sang phòng ngự sẽ khiến cho việc phản công trở nên khó khăn.
Nhìn chung sơ đồ 4-2-3-1 không phải là lời đáp đảm bảo cho một chiến thắng hoặc khả năng phòng ngự hoàn hảo nhưng nó vẫn là một trong những đội hình mạnh mẽ trong làng bóng đá hiện tại. Nếu áp dụng linh hoạt, nó sẽ mang lại sức mạnh đáng sợ cho đội bóng.